Uszkodzenia matek

W czasie wychowu matki pszczele są często uszkadzane przez opiekujące się nimi robotnice. Najczęściej uszkodzeniu ulegają przylgi, ale w niektórych przypadkach może brakować większych fragmentów nóg i czułków.

Przylgi to miękkie wyrostki znajdujące się na końcu każdej nogi pomiędzy dwoma pazurkami. Kiedy pszczoły poruszają się po szorstkich powierzchniach trzymają się podłoża za pomocą pazurków (górna część rysunku). Natomiast na gładkiej powierzchni pazurki ulegają poślizgowi i pszczoły trzymają się podłoża za pomocą przylg (dolna część rysunku). Przylgi są ważne szczególnie u matek, u których służą do trzymania się gładkich plastrów w czasie składania jaj. U matek sprzedawanych w Polsce uszkodzenia ciała stwierdzono u ponad 13% matek (Czekońska, 2001).
Aby stwierdzić uszkodzenia przylg należy włożyć matkę do przezroczystego pudełka i obserwować jak matka chodzi do góry nogami po gładkiej, przezroczystej powierzchni. Najlepiej do obserwacji użyć mikroskopu stereoskopowego lub lupy.
Bezpłatna ocena jakości matek nie obejmuje badania uszkodzeń przylg i innych części ciała. Badanie takie może być wykonane jedynie u żywych matek przed ich poddaniem do rodziny pszczelej.
Uszkodzenia matek pszczelich pochodzących z wychowu najprawdopodobniej związane są z tym, że opiekują się nimi robotnice z obcej rodziny. Co ciekawe uszkodzenia nóg występują także u robotnic przechowywanych w klateczce w swojej własnej rodzinie (Zajdel i in. 2014). Może to sugerować że matki pszczele przetrzymywane w izolatorze Chmary także mogą być narażone na uszkodzenia nóg, ale nie znam żadnych badań na ten temat.

Literatura
Czekońska, K. (2001). Quality of honey bee queens commercially available in southern Poland. Journal of Apicultural Science, 45, 5-11.
Zajdel B., Gąbka J., Jasiński Z., Madras-Majewska B. (2014) Injuries of worker bees (Apis mellifera carnica) stored in own and stranger queenright colonies. Journal of Apicultural Science 58:33–39.